Học Rubik là một phương pháp giải trí được rất nhiều bậc phụ huynh lựa chọn cho con của mình. Tuy nhiên, không phải ba mẹ nào cũng biết cách dạy bé học xếp rubik tại nhà. Trong bài viết dưới đây, Luật Trẻ Em Thủ Đô sẽ hướng dẫn công thức học rubik cho người mới bắt đầu, cùng theo dõi nhé!
Mục Lục Bài Viết
Rubik là gì?
Khối Rubik (hoặc Rubik) là một trò chơi trí tuệ được sáng lập bởi giáo sư người Hungary vào năm 1974. Đây là một trong những trò chơi được phát minh ra để vừa để giải trí vừa giúp người chơi phát triển cả tư duy và trí tuệ. Rubik cũng là một trong những loại đồ chơi bán chạy nhất trên thế giới.
Rubik đơn giản nhất là khối 3×3 được cấu tạo bởi những mảnh ghép thành một khối lập phương 6 mặt. Mỗi mặt của khối Rubik gồm có 9 ô vuông và được sơn phủ một màu khác nhau. Thông thường là các màu: trắng, đỏ, vàng, cam, xanh lục và xanh lam (một số khối khác thay bằng màu trắng bằng màu đen và trong đó trắng sẽ đối diện với vàng, cam đối diện với đỏ, xanh lục đối diện với xanh lam.)
Ký hiệu của khối Rubik 3×3
Rubik 3×3 là khối rubik đơn giản nhất bao gồm 6 mặt và các mặt được ký hiệu theo tên viết tắt của chúng trong tiếng Anh. Việc thống nhất các ký hiệu này nhằm giúp người chơi có thể xem thêm các cách giải khác nhau trong nhiều tài liệu khác. Các ký hiệu bao gồm: R , L , U, D, F, B được hiểu như sau:
- Mặt trước: F (Front)
- Mặt sau: B (Back)
- Mặt bên phải: R (Right)
- Mặt bên trái: L (Left)
- Mặt trên: U ( Up)
- Mặt dưới: D (Down)
Tương ứng với các ký hiệu trên, khi viết chữ cái các mặt in hoa ví dụ như : R L U D F B có nghĩa là xoay các mặt tương ứng 90 độ, theo chiều kim đồng hồ.
Khi viết chữ cái các mặt in hoa kèm theo dấu ‘ ví dụ như: R’ L’ U’ D’ F’ B’ hoặc chữ i như: Ri Li Ui Di Fi Bi thì có nghĩa là xoay các mặt tương ứng 90 độ ngược chiều kim đồng hồ.
Khi viết chữ cái các mặt in hoa kèm số 2 ví dụ như: R2 L2 U2 D2 F2 B2 có nghĩa là xoay các mặt tương ứng 180 độ, và xoay theo chiều nào cũng được.
Ví dụ: Khi gặp công thức B tức là mặt B cần được xoay 90 độ theo chiều kim đồng hồ thì ta phải để mặt B hướng về phía mình rồi mới xoay 90 độ theo chiều kim đồng hồ.
Các bước học giải Rubik 3×3
Cách xếp Rubik tầng 1
Bước 1: Tạo dấu thập trắng trên đỉnh
Bước đầu tiên cũng là bước đơn giản nhất, đó là các bé tạo dấu thập trắng trên đỉnh của khối Rubik. Bé có thể chọn màu nào để bắt đầu cũng được, nhưng đối với các bé mới bắt đầu thì Luật Trẻ Em Thủ Đô khuyên ba mẹ hãy bắt đầu hướng dẫn bé học cách xoay rubik với mặt trắng trước.
Ba mẹ nhớ khuyến khích các bạn nhỏ thử tự giải tầng đầu tiên này mà không cần đọc hướng dẫn bên dưới. Lý do là để trẻ có thể hiểu được cơ chế hoạt động của Rubik, từ đó có thể chuẩn bị tốt hơn cho các bước sau. Bước giải này cũng không quá khó vì bé chưa cần để ý quá nhiều các chi tiết khác.
Mục tiêu là tạo một dấu thập trắng (+) ở mặt trên và đồng thời phải chú ý tới màu sắc của các viên trung tâm cạnh bên. Phụ huynh nhớ nhắc bé cố gắng không làm xáo trộn các cạnh đã giải quyết xong nhé!
Ví dụ:
Bước 2: Ghép các viên góc trắng để hoàn thiện tầng 1
Hoàn thiện tầng một khá đơn giản vì nó cũng giống như trong bước trước. Bước thứ hai này chưa yêu cầu các bé phải học thuộc các công thức mà chỉ cần áp dụng một vài hoán vị ngắn, đơn giản và không cần phải nhớ.
Ví dụ về thủ thuật “dấu góc”
Mục tiêu là sắp xếp lại tất cả viên góc màu trắng để hoàn thành tầng một. Ba mẹ có thể cho bé tham khảo các giải trong ảnh dưới đây:
Để lắp được góc màu trắng về đúng vị trí, ba mẹ hãy xem mẹo “dấu góc” trong ảnh dưới đây nhé:
Bước cuối cùng để kết thúc bước 2 là định hướng nốt 3 viên góc chứa màu trắng còn lại dựa vào hướng dẫn trên.
Cách xếp Rubik tầng 2
Bước 3: Ghép 4 viên cạnh còn lại để hoàn thiện tầng 2
Trước đó, các bạn nhỏ có thể tự học chơi rubik với mặt trên mà không cần bất kỳ công thức nào. Tuy nhiên, trong bước 3 này, các bé bắt buộc phải học hai công thức để có thể đưa viên cạnh ở tầng 3 xuống tầng 2 mà không làm thay đổi mặt trắng đã hoàn thiện trước đó.
Đầu tiên, mẹ hãy hướng dẫn bé hãy lật ngược khối Rubik lại để phù hợp cho cách giải của bước này, tiếp theo xoay tầng trên cùng để viên cạnh khớp (như ảnh bên dưới). Hai công thức xoay rubik 3×3 tầng 2 mà bé cần sử dụng đó là: thuật toán trái và thuật toán phải.
Cách xếp Rubik tầng 3
Bước 4: Tạo dấu thập vàng trên đỉnh
Tới bước này, chúng ta đã giải quyết xong hai tầng dưới cùng và chỉ còn lại tầng 3. Mục tiêu của bước này là bé cần tạo được một dấu thập vàng trên đỉnh khối Rubik. Theo đó, các bé sẽ phải học và áp dụng một công thức ngắn đó là: F R U R’ U’ F’.
Trong trường hợp “dấu chấm” (một chấm màu vàng như trên hình), bé sẽ phải thực hiện công thức trên 3 lần để có được hình “chữ L” và cuối cùng là hình “đường thẳng”. Ngoài ra, còn có một công thức giúp bé chuyển thẳng từ “chữ L” lên “dấu thập” rất nhanh, đó là: F U R U’ R’ F’.
Bước 5: Định hướng cho viên cạnh
Sau khi đã có “dấu thập vàng” trên đỉnh Rubik, trẻ cần định hướng lại các viên cạnh chứa màu vàng để làm sao cho chúng khớp với màu của các viên trung tâm ở cạnh bên. Trong bước này, ba mẹ hãy dạy bé học thêm một công thức nữa, đó là R U R’ U R U2 R’ U. Công thức này giúp hoán vị hai viên cạnh ở vị trí UF (trên-trước mặt) và UL (trên-bên trái) cho nhau.
Ví dụ
Mẹ thử tráo đổi 2 cặp cạnh (xanh dương, vàng) và (đỏ, vàng) cho nhau. Cách giải sẽ tương tự đối với cặp cạnh còn lại.
Bước 6: Định hướng cho viên góc
Bây giờ, khối Rubik chỉ còn các viên góc chứa màu vàng ở tầng 3 là chưa được giải quyết. Việc đầu tiên bé cần làm lúc này là tìm một viên góc đã ở “đúng vị trí” (viên góc này khớp với màu 3 viên trung tâm). Sau đó giữ Rubik trong tay với cái góc “đúng vị trí” kia ở phía trước – phải – trên và tiếp tục thực hiện công thức hoán vị góc như sau: U R U’ L’ U R’ U’ L.
Mục đích của công thức này là hoán vị ba góc còn lại cho chuẩn. Nếu không có viên góc nào xếp “đúng vị trí”, ba mẹ cũng có thể hướng dẫn bé áp dụng công thức trên để có được một viên.
Ví dụ
Trong hình dưới đây, viên góc (gồm vàng, xanh lá, đỏ) đã ở đúng vị trí. Vì vậy, bé phải lặp lại công thức: U R U’ L’ U R’ U’ L.
Bước 7: Hoàn thiện góc
Cuối cùng chúng ta đã đến bước cuối. Ở bước 7, mục tiêu sẽ là hoàn thành nốt các góc màu vàng. Đây cũng là khó hiểu và khó giải nhất nên ba mẹ và bé hãy bình tĩnh và áp dụng các bước giải theo hướng dẫn sau:
Đầu tiên, bé hãy giữ khối lập phương trong tay với góc chưa được hoàn thiện ở các vị trí trước-phải-trên. Sau đó thực hiện công thức dưới đây nhiều cho đến khi viên góc đó được hoàn thiện.
Khi đã xong được một góc, bé hãy xoay tầng trên cùng (U hoặc U’) để di chuyển một viên góc chưa được hoàn thiện về vị trí trước – phải trên và lặp lại công thức R’ D’ R D nhiều lần nhé. Cứ làm theo cách này là bé đã có thể hoàn thành khối Rubik rồi.
Lưu ý: Một số bé làm rối Rubik của mình ngay trong bước cuối vì lý do là các bé đã bỏ qua việc xoay D ngay khi nhìn thấy viên góc đã được hoàn thiện. Bên cạnh đó, còn một lý do khác là có thể bé không xoay tầng trên sau khi xong một viên góc. Hãy chắc chắn rằng bé làm đúng và đủ công thức R’ D’ R D, sau đó xoay tầng trên cùng để đưa viên góc chưa hoàn thiện về vị trí trước-phải-trên như Luật Trẻ Em Thủ Đô đã hướng dẫn nhé!
Nên cho bé học rubik ở đâu?
Hiện nay, có rất nhiều địa chỉ dạy rubik cho các bé ở nhiều độ tuổi khác nhau cho ba mẹ tha hồ lựa chọn như: học ở trung tâm, nhà thiếu nhi, trường đào tạo năng khiếu,… Đặc biệt trong thời gian gần đây, ngoài các lớp học truyền thống thì lớp học Rubik online cũng là một xu hướng được rất nhiều bậc phụ huynh ưa chuộng bởi:
- Tiết kiệm thời gian và công sức đưa đón bé đi học mỗi ngày
- Tự do lựa chọn giáo viên và lịch học cho phù hợp với thời gian biểu của gia đình
- Ba mẹ có thể giám sát và cùng học Rubik với con tại nhà, chỉ cần chuẩn bị thiết bị điện tử có kết nối với internet
- Chất lượng dạy và học vẫn được bảo đảm
- Bé có thể làm quen và kết nối được với nhiều bạn bè khắp nơi có cùng sở thích
Trên đây là hướng dẫn các bước giải Rubik chi tiết nhất của Luật Trẻ Em Thủ Đô dành cho các bé bắt đầu học Rubik. Hy vọng khi đọc xong bài viết, ba mẹ và bé sẽ có thêm nhiều thông tin hữu ích khi học bộ môn tư duy thú vị này.