Hiện nay, trên thế giới có rất nhiều chương trình giáo dục sớm cho trẻ khác nhau. Tuy nhiên không phải phương pháp nào cũng hoàn hảo. Mỗi phương pháp đều có ưu và nhược điểm riêng trong quá trình thực hiện. Ba mẹ cùng Luật Trẻ Em Thủ Đô tìm hiểu để có cái nhìn bao quát nhất về từng chương trình và phương pháp giáo dục nhé.
Mục Lục Bài Viết
Phương pháp giáo dục mầm non hiện đại Montessori
Montessori là phương pháp được áp dụng phổ biến nhất hiện nay trong quá trình giáo dục sớm cho trẻ, gồm 5 lĩnh vực cần tập trung là: giác quan, kỹ năng cuộc sống, ngôn ngữ toán, địa lý và văn hóa. Tuy nhiên phương pháp này cũng tồn tại những ưu, nhược điểm sau:
Ưu điểm
Phát triển năng lực: Trẻ sẽ tự hình thành tư duy về trò chơi để phát triển trong từng lĩnh vực. Khi gặp khó khăn, giáo viên sẽ là người hướng dẫn trẻ.
Đề cao tinh thần tự lập: Trẻ sẽ tự mình làm, tự mình chịu trách nhiệm và không có quá nhiều sự can thiệp sâu của người lớn. Cách thức này giúp trẻ rèn luyện khả năng tự lập từ nhỏ và đề cao khả năng sáng tạo của trẻ.
Tập trung: Các trò chơi của phương pháp này được sáng tạo có mục đích rõ ràng nhằm rèn luyện sự tập trung cao độ của trẻ. Mỗi trò chơi sẽ kích thích sự say mê, cuốn hút, để trẻ luôn tập trung một cách tự nhiên nhất.
Phát triển các giác quan: Vì là phương pháp chú trọng phát triển 5 lĩnh vực nên phương pháp này rất khuyến khích phát triển 5 giác quan của trẻ. Cách giáo dục này sẽ giúp trẻ càng thông minh, lanh lợi, hiểu chuyện, sớm phát triển sự tinh tế và óc thẩm mỹ.
Phát triển tư duy: Nếu như được giáo dục sớm bằng phương pháp Montessori, trẻ sẽ sớm hình thành tư duy logic và tư duy phản biện để nhận thức mọi vấn đề.
Hiểu bản chất chứ không học vẹt: Vì trẻ được trực tiếp trải nghiệm nên phương pháp này sẽ giúp trẻ hiểu bản chất của vấn đề chứ không phải là học vẹt qua sách vở hay bài học của giáo viên.
Giáo dục nhân cách: Phương pháp Montessori không chỉ cung cấp kiến thức cho trẻ mà còn rèn luyện tính cách cho trẻ một cách rất tuyệt vời. Những tính cách như ngăn nắp, kiên nhẫn, quy chuẩn và kìm chế sẽ được trẻ hình thành và phát triển qua mỗi trò chơi mà không phải qua những lời răn đe, dạy dỗ của cha mẹ, giáo viên.
Nhược điểm
Không chú trọng kỹ năng hợp tác: Phương pháp Montessori là phương pháp đề cao cách hoạt động cá nhân của trẻ. Vậy nên khả năng tương tác với bạn bè xung quanh rất hạn chế. Trong quá trình giáo dục trẻ qua phương pháp này, kỹ năng hợp tác gần như bị bỏ qua.
Không chú trọng trí tưởng tượng: Phương pháp này tập trung tính ứng dụng thực tế nên trẻ ít được phát huy khả năng tưởng tượng của mình.
>>> Tham khảo khóa học miễn phí Ngôi Nhà Mộng Mơ tại Luật Trẻ Em Thủ Đô
Phương pháp giáo dục sớm cho trẻ Glenn Doman
Glenn Doman là phương pháp giáo dục mầm non giúp trẻ có thể phát triển được thể chất lẫn tinh thần từ nhỏ. Tuy nhiên cũng giống như phương pháp Montessori, phương pháp này cũng có những ưu và nhược điểm.
Ưu điểm
Đây là phương pháp đơn giản, ít tốn kém, có thể được cha mẹ áp dụng ngay tại nhà mà không nhất thiết phải qua trường lớp. Phương pháp này chủ yếu giúp gắn kết tình yêu thương của cha mẹ và con cái.
Nhược điểm
Vì là phương pháp được áp dụng sớm cho con trẻ nên rất dễ bị áp dụng sai, gây nên những hệ lụy không tốt, thậm chí nguy hại đến tương lai của trẻ. Phương pháp này đòi hỏi tính kiên nhẫn, nên người hướng dẫn rất dễ bỏ cuộc giữa chừng.
Phương pháp STEM/STEAM
STEM/STEAM là phương pháp giáo dục được viết tắt kết hợp bởi các yếu tố: “Science, Technology, Engineering, Art, Math” – “Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Nghệ thuật, Toán học”. Chương trình giáo dục STEM/STEAM lồng ghép các môn học tích hợp giúp trẻ rèn luyện tính bền bỉ, khả năng làm việc nhóm, phát triển các kỹ năng, đặc biệt là kỹ năng 4C của thế kỷ 21: Giao tiếp (Communication), Cộng tác (Collabration), Tư duy giải quyết vấn đề (Critical Thinking & Problem Solving) và Sáng tạo (Creativity). Tuy nhiên cũng giống các phương pháp giáo dục sớm cho trẻ trên, STEM/STEAM cũng tồn tại những hạn chế riêng.
Ưu điểm
Phương pháp này giúp tăng tính sáng tạo cho trẻ, đặc biệt là khi trẻ còn nhỏ. Đây là phương pháp áp dụng đồng đều cho cả bé trai và bé gái nên nó giúp thúc đẩy bình đẳng giới. Việc làm quen với các nhóm môn học và kỹ năng cũng giúp bé phát triển toàn diện hơn.
Nhược điểm
Không có tiêu chuẩn rõ ràng, đặc biệt trong việc đánh giá chất lượng giáo viên. Nếu ba mẹ tự dạy con tại nhà rất có thể sẽ bỏ qua hoặc thực hiện không đầy đủ các bước trong quy trình dẫn đến con không được hấp thu đúng và đầy đủ kiến thức. Vì vậy, để đảm bảo hiệu quả học tập cho con, phụ huynh có thể tham khảo lớp học STEM từ các trung tâm và tổ chức giáo dục uy tín. Một trong số đó chính là Luật Trẻ Em Thủ Đô. Luật Trẻ Em Thủ Đô hiện đang hợp tác với Học viện sáng tạo công nghệ TEKY tổ chức nhiều lớp học STEM trên môi trường trực tuyến như: các khóa lập trình game 2D, game 3D, khóa học STEM dành cho bé gái…
Không có chương trình giáo dục sớm cho trẻ nào là hoàn hảo mà chỉ có chương trình nào là phù hợp nhất với mỗi gia đình, mỗi đứa trẻ mà thôi. Để kích hoạt tiềm năng thiên tài của con, ba mẹ nên tìm hiểu, lắng nghe con trước, quan sát con thật sự thích gì, có khả năng trong lĩnh vực nào, từ đó kết hợp các phương pháp giáo dục để con phát triển đồng đều các mặt. Ví dụ: việc kết hợp phương pháp Montessori và STEM/STEAM sẽ giúp bé hoàn thiện khả năng làm việc độc lập và cả làm việc nhóm, cải thiện kỹ năng sáng tạo của mình.