Cách dạy con của người Mỹ được nhiều bậc cha mẹ quan tâm, vì đây là nơi có nền giáo dục phát triển, tiên phong trong nhiều lĩnh vực, cả khoa học kỹ thuật, lẫn văn hóa nghệ thuật. Vậy họ đã nuôi dạy trẻ như thế nào?
Mục Lục Bài Viết
Cách dạy con của người Mỹ: giúp con phát triển tính tự lập
Huấn luyện con ngủ riêng từ nhỏ
Việc con cái ngủ cùng cha mẹ phổ biến ở một số nền văn hóa như Việt Nam, Nhật Bản… Tuy nhiên, một trong những cách dạy con của người Mỹ là huấn luyện cho trẻ ngủ riêng từ nhỏ. Trẻ nhỏ ngủ trong nôi của chúng cạnh giường cha mẹ, và sau đó được tập ngủ ở phòng riêng (thường vào khoảng 1 – 2 tuổi hoặc có thể sớm hơn).
Việc ngủ riêng giúp trẻ ít phụ thuộc vào người lớn, phát triển tính tự lập vì trẻ sẽ học cách tự điều chỉnh bản thân mình. Trẻ làm quen với việc ở một mình, có thể khóc váng lên lúc đầu khi không thấy cha mẹ, nhưng sẽ dần bình tĩnh, tự xoa dịu cảm xúc và tự đưa mình vào giấc ngủ.
Đây không chỉ là một kỹ năng trong việc đi ngủ mà còn là kỹ năng “thưởng thức” việc ở một mình. Khả năng ở một mình là một trong những dấu hiệu quan trọng của sự trưởng thành về mặt cảm xúc. Đó là một kỹ năng mà trẻ sẽ học trong suốt cuộc đời, và trẻ em Mỹ đã được học ngay từ nhỏ với việc ngủ một mình.
Dạy con làm việc nhà
Ngoài việc tập cho con ngủ riêng thì người Mỹ còn giúp con phát triển tính tự lập bằng cách dạy con các kỹ năng tự chăm sóc bản thân, như tự ăn, tự tắm hoặc mặc quần áo… và làm công việc nhà phù hợp với lứa tuổi, như dọn dẹp đồ chơi (2 – 3 tuổi), phụ chuẩn bị bữa ăn, cho thú cưng ăn (4 – 5 tuổi)… Làm việc nhà là một cách dạy con của người phương Tây giúp trẻ học được tính trách nhiệm và cảm giác có giá trị khi có đóng góp cho gia đình.
Tôn trọng con cái
Người Mỹ coi trọng sự tôn trọng lẫn nhau và sự hợp tác giữa cha mẹ và con cái. Cha mẹ xem con cái bình đẳng và có khả năng tự đưa ra các quyết định.
Họ tôn trọng, lắng nghe ý kiến của trẻ, cho phép trẻ tham gia vào quá trình thảo luận các quy tắc trong gia đình và các quyết định có ảnh hưởng đến chúng. Ví dụ, cha mẹ có thể ra các quy tắc khi đi chơi công viên, nhưng sẽ cho phép trẻ chọn nơi mà chúng muốn đến, người mà chúng muốn đi cùng. Bên cạnh đó, cha mẹ vẫn duy trì quyền hạn để bảo vệ trẻ khỏi các lựa chọn và tình huống có hại, cũng như dạy trẻ những thói quen sống có trách nhiệm.
Cách dạy con của người Mỹ là cha mẹ không cố ép trẻ làm những gì mà họ nghĩ là tốt nhất cho trẻ, và trẻ được phép tự ra quyết định trong một số tình huống khác nhau. Điều này cũng khác biệt đối với một số nền văn hóa Á Đông khi trẻ em được mong đợi vâng lời và theo sự sắp xếp của người lớn.
Việc cha mẹ tôn trọng, hợp tác và cho phép con cái đưa ra các lựa chọn vừa rèn luyện cho trẻ cách suy nghĩ độc lập, vừa giúp các mối quan hệ trong gia đình phát triển lành mạnh hơn.
Kỷ luật nghiêm khắc, nhưng không phải là đòn roi
Một hình thức kỷ luật phổ biến ở Mỹ là dùng phương pháp time – out (thời gian chờ) thay vì sử dụng đòn roi để dạy trẻ. Khi trẻ có những hành vi chưa tốt hoặc vi phạm các quy tắc đã được thống nhất (như giành đồ chơi, la hét, ăn vạ…) thì cha mẹ sẽ cho trẻ đứng ở một khu vực yên tĩnh trong nhà trong một khoảng thời gian để trẻ bình tĩnh lại. Với cách dạy con của người Mỹ này, trẻ sẽ học và thực hành kỹ năng tự quản lý cảm xúc và hành vi của mình.
Cha mẹ Mỹ cũng đặt giới hạn và đưa ra các hậu quả nếu trẻ không vâng lời, ví dụ như: nếu trẻ không dọn đồ chơi, cha mẹ sẽ cất và trẻ sẽ không được chơi trong một ngày.
Với những hình thức kỷ luật này, cha mẹ đều kiên nhẫn để giải thích cho trẻ hiểu về hành vi chưa đúng của mình, cùng với những tương tác tích cực, như lắng nghe và khen ngợi hành vi tốt để giúp trẻ hoàn thiện hơn.
Dành nhiều lời khen ngợi cho con
Cách dạy con của người Mỹ là cha mẹ thường sử dụng những lời khen ngợi và sự khích lệ để giúp con phát triển. Trẻ sẽ thường nghe những câu như: “Con làm tốt lắm”, “Chúc mừng con”, “Cha mẹ tự hào về con”, “Con đã rất nỗ lực”. Những lời khen, sự công nhận của cha mẹ về những cố gắng hoặc thành tích mà trẻ đạt được giúp trẻ tự tin hơn về bản thân mình, là một trong những yếu tố nền tảng của lòng tự trọng.
Như vậy, nhờ các phương pháp dạy con dựa trên sự yêu thương và tôn trọng mà trẻ phát triển được tính tự lập, sáng tạo. Tất nhiên, không phải tất cả cha mẹ người Mỹ đều có cùng phương pháp dạy con, vì việc này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như văn hóa gốc của họ (là người Mỹ gốc Phi, gốc Trung Quốc hay gốc Tây Ban Nha…), trình độ học vấn, điều kiện kinh tế… Tuy nhiên, văn hóa Mỹ đề cao tính tự do và sự bình đẳng nên cách dạy con của các gia đình cũng vì thế mà cởi mở hơn so với các nền văn hóa khác.
Hy vọng với bài viết về cách dạy con của người Mỹ sẽ giúp các bậc cha mẹ có thêm ý tưởng trong việc nuôi dạy con cái của mình, giúp con phát triển một cách lành mạnh, cứng cáp, chuẩn bị cho con sẵn sàng để bước vào thế giới của người trưởng thành.